Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн ивээл дор зохиож буй монгол уран бичлэгийн олон улсын үзэсгэлэнгийн нээлт өнөөдөр Урчуудын эвлэлийн хорооны үзэсгэлэнгийн танхимд боллоо.
Үзэсгэлэнгийн нээлтэд Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга П.Цагаан, Ерөнхийлөгчийн Хүний хөгжил, нийгмийн бодлогын зөвлөх Р.Болд, ССАЖ-ын сайд Ц.Оюунгэрэл, уран бичээч Д.Ганбаатар болон урилгаар оролцож буй ӨМӨЗО-ы “Монгол уран бичээчдийн нийгэмлэг”-ийн тэргүүлэгч Б.Оргил, ОХУ-ын Буриад улсын “Очир зам” сэтгүүлийн үүсгэн байгуулагч Маргарита Дамбаева нар оролцож үг хэллээ.
Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга П.Цагаан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн чин сэтгэлийн халуун мэндчилгээг өргөн дэвшүүлэв. Монгол Улсын Ерөнхийлөгч мэндчилгээндээ “Хүмүүн төрөлхтний соёлын ай савд монголчуудын оруулсан нэгэн томоохон хувь нэмэр бол монгол бичиг билээ. Өнөөдөр бид монгол бичиг, соёлынхоо тухай нэгэн сайхан үзэсгэлэн дэлгэж буйд сэтгэл нэн таатай байна.Монгол бичиг бол олон газрын монголчуудыг нэгтгэн нийт дунд хэрэглэгдсээр ирсэн бичиг учраас олуулаа байхын үндэс болдог юм. Олон улсын энэхүү үзэсгэлэн үүний нэг тод илрэл мөн.
Монгол бичгийг Их эзэн Чингис хааны зарлигаар төрийн бичиг болгон хэрэглэж эхэлсний 810 жилийн ой энэ онд тохиож байна. Монгол үндэстний олон мянган жилийн түүхийн нэгээхэн хэсэг буюу нэг мянга гаруй жилийн түүх нь энэхүү монгол бичгээр тэмдэглэгдэн үлдсэн байдаг.Түүхийн түмэн нугачаан дунд бид хэсэгхэн хугацаанд төрөлх бичиг үсгээсээ хөндийрсөн буруу явдал бий. Одоо бид алдаагаа ухамсарлаж, засаж залруулах гэж оролдож байна.Өнгөрсөн 20-иод жилд монгол бичгийг сэргээн дэлгэрүүлэх талаар олон санал санаачилга гарч нэлээд ажил өрнөсөн. Алдаа оноо, авах гээх бүхэн энэ он жилүүдэд үлдсэн нь тодорхой.
Үндэсний монгол бичгээ сэргээн хэрэглэх төрийн бодлогын хэрэгжилтийг идэвхжүүлэх зорилгоор Монгол Улсын Ерөнхийлөгч одоогоос дөрвөн жилийн өмнө буюу 2010 онд монгол бичгийн албан хэрэглээг нэмэгдүүлэх зарим арга хэмжээний тухай зарлиг гаргасан билээ.
Монгол бичгийг шинжлэх ухааны хамгийн сүүлийн үеийн ололттой холбон цахим ертөнцөд чөлөөтэй хэрэглэх болж, төрөл бүрийн ном сурах бичиг гаргаж, дижитал системээр ашиглах боломж бүрдээд байгаа нь бидний ажлын бас нэг үр дүн мөн.Өдгөө Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн албан ёсны цахим хуудас монгол бичгийн хувилбартай болсон. Цаашид олон байгууллага мэдээллийн хуудсаа үүн шиг монгол бичгээр буулгаж хөтөлнө гэдэгт итгэж байна. Ингэж байж үндэсний бичгээ монголчууд олуулаа эзэмших нэгэн сэжим бий болно.
Бид монгол хэл, бичгийнхээ тухайд судлаачдын дунд хэлэлцүүлэг өрнүүлж, монгол бичгийн гайхамшгийг сэтгэлд өгүүлэх үзэсгэлэнг уламжлал болгон зохион байгуулж олон түмэнд толилуулдаг боллоо. “Монгол бичгээр бичигдсэн ном судраас арц хүж анхилж, аагтай шаргал цай хамар цоргилон, аргалын цэнхэр утаа үнэртдэг юм” гэж гадаадын нэгэн монголч эрдэмтэн онч сайхнаар хэлж байсан нь өөрийн эрхгүй санаанд орж байна” гэжээ.
Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга П.Цагаан үзэсгэлэнг нээж хэлэхдээ “Нар хур тэгширсэн гэдэг шиг цас, бороо орсон сайхан өдөр үзэсгэлэн маань нээж байна. Монгол үндэстний сүүлийн 1000 гаруй жилийн соёл, түүхийн өвийг тээж ирсэн бичиг бол босоо монгол бичиг билээ. Монголчуудыг бусдаас ялгаруулдаг, ондоошуулдаг, бахархлыг нь төрүүлдэг зүйл бол монгол хэл, монгол соёл, монгол бичиг юм. Энэ үзэсгэлэн зургаа дахь удаагаа амжилттай зохиогдож байна. Энэ жилийн онцлог бол орших орон ондоо ч омогших сэтгэл нэг байдаг, дэлхийн дайдад цацагдсан атга шагай шиг монголчууд болох Буриад Монгол, Өвөр Монгол уран бичээчид маань оролцож байгаа явдал юм. Түүхийн алтан гагнаас болсон монгол бичгээрээ уран тансаг, урлагийн хэмжээнд бичсэн газар газрын уран гартан, уран бичээчид, ухаантнууд маань үзэсгэлэнгээ нээж байгаад баяртай байна. Та бүхэнд баярлалаа. Сайн үйлс дэлгэрэх болтугай. Сайн цаг ирж байна” хэмээгээд үзэсгэлэнг нээв.
ССАЖ-ын сайд Ц.Оюунгэрэл монгол уран бичлэгийн гайхамшгийг ард түмэндээ толилуулах, уран бичлэгтнүүд ийнхүү хуран цуглах боломжийг олгож, ивээл дороо зохион байгуулж байдаг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч болон Ерөнхийлөгчийн Тамгын газарт талархаж, соёлын өв, түүний хэрэглээг дэлгэрүүлж буй энэ үзэсгэлэнг бүтээн туурвисан уран бүтээлчдийн гэгээн үйлсэд амжилт хүсэв. Уг үзэсгэлэнд Монголын 30 гаруй уран бичээч, Өвөр Монголын есөн уран бичээч бүтээлээ дэлгэснээс гадна Буриадаас зургаан төлөөлөгч ирж оролцож байгаа аж. ӨМӨЗО-ы төлөөлөгч Б.Оргил Өвөр Монголын бичээчдийн бичиг нь эвхмэл, хичээнгүй зэрэг уламжлалт тигийг баримталсан бол Монголын уран бүтээлчдийн уран бичиг нь чөлөөтэй бичсэн, уран зургийн тигтэй болохыг онцолсон юм. Харин Буриадын төлөөлөгч Маргарита Дамбаева “Буриадад монгол бичиг маань соёл болж дэлгэрээгүй байна. Бид хэвэл нэгтэй, бичиг нэгтэй болохоо мэдүүлж буриад зондоо монгол бичгээ дэлгэрүүлнэ” гэдгээ хэлж байв.
Монгол уран бичлэгийн олон улсын үзэсгэлэнгийн шилдэг бүтээлийн эзнээр Монгол Улсаас оролцогч О.Ням-Очир, тусгай шагналын эзнээр Өвөр Монголоос оролцогч М.Тал тодорсноос гадна “Бичиг, соёлыг дэлгэрүүлэгч” үнэмлэх, тэмдгээр Архангай аймгийн Засаг даргын орлогч М.Батжаргал тэргүүтэй 11 хүнийг шагнав. Тэд Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга П.Цагаан, ССАЖ-ын сайд Ц.Оюунгэрэл нараас шагналаа гардаж авлаа. Үзэсгэлэнд 40 гаруй уран бичээчийн өвөрмөц онцлог бүхий 64 бүтээл дэлгэгдсэн ба долоо хоногийн турш үргэлжилнэ.
