Засгийн газраас хэрэгжүүлж байгаа Атрын 3-р аян үр өгөөжөө өгч энэ жил арвин сайхан ургац авах болно” гэдэг сайхан мэдээ Ерөнхийлөгчийг явсан газар бүрт угтаж байлаа.
Төв аймгийн Угтаалцайдам суман дахь “Элсэн цагаан” ХХК-ийн хамт олон ажлынхаа 90 орчим хувийг нугалжээ. Хоёр ч удаа байгалийн хүндрэл гарсан боловч, цаг алдалгүй арга хэмжээ авсны дүнд төлөвлөсний дагуу га бүрээс 20 центнер улаан буудай авна гэж тус компанийн удирдлага танилцууллаа. “1998 онд нөхцөл байдал хүнд байх үед тэр үеийн Ерөнхий сайд, одоогийн Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж ирж бидэнд тусалж байсныг манай хамт олон одоо ч мартдаггүй. Энэ жил засгийн газрын хэрэгжүүлж байгаа “Атар-3” аян атар газрыг сэргээж, тариаланчдыг эдийн засгийн хувьд хэл дээрээ зогсох, улс эх орноо аюулгүй баталгаатай хүнсээр хангахад чухал ач холбогдолтой хөтөлбөр боллоо” гэж “Элсэн цагаан” ХХК-ийн захирал н.Рэнцэндорж ярив.
Дараа нь тус сумын “Ганчуу”ХХК-ийн ажил байдалтай танилцсан. Эднийх иргэдийн захиалгын дагуу өвс нөөцөлдөг юм байна. Энэ үеэр ОБЕГ-ын дарга Ц.Амгаланбаяр үр тариа хураалт, болон өвсний нөөцлөлтийн байдлыг шалгаж байхтай тааралдлаа. Тэрээр Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн намрын чуулган дээр тариа будааны нөөцлөлтөндөө анхаарах хэрэгтэй гэж хэлсний дагуу үр тариа, өвсний нөөцийг хэрхэн бэлдэж байгааг улсын хэмжээнд шалгах ажил эхлүүлсэн болохыг танилцуулсан юм.
Энэ жил ургац арвин учраас хураасан тариа, будаа, хүнсний ногоогоо аль болох бүгдий нь стандартын дагуу хадгалах, хорогдол бага гаргах талаар Ерөнхийлөгч зөвлөлөө.
Мөн Төв аймгийн Цээл суманд ажилласан. Атрын 2-р аяны үеэр байгуулагдаж байсан тус сумын бараг өрх бүр газар тариалан эрхэлж амьдардаг. Нийт 40 гаруй ААН энэ жил тариа будаа тарьжээ. Цээл сум Төв аймгийн улаан буудай, төмс, хүнсний ногооны дөрөвний нэг хувийг хангадаг бөгөөд, дунджаар нэг га-аас 22 центнер авна гэж тооцоолж байна. Засгийн газар энэ жил газар тариалан эрхэлж байгаа өрхүүдийн дундын үйлчилгээний техникийг шийдэж өгчээ. Тариалан эрхлэх хүсэлтэй боловч техникийн бололцоо муу өрхүүдийн дунд нь трактор комбайн өгсөн бөгөөд, энэ нь иргэдийн амьжиргаанд том дэмжлэг болж, ажилгүйдэл ядуурлыг шийдвэрлэхэд чухал нөлөө үзүүллээ гэж сумын засаг дарга М.Ганбат ярив.
Цээл суманд ирж, ургац хураалтын ажилд өөрсдийнхөө санаачлагаар тусалж байгаа хэсэг залуустай Ерөнхийлөгчийн ажлын баг тааралдлаа. Иргэний нисэхийн Ерөнхий газрын 25 ажилтан тариа хурааж байна. Атрын 3-р аян , газар тариаланг дахин сэргээж, нөр их ажил улсын маань хаа сайгүй өрнөж, сүүлийн 10 жил авч байгаагүй ургац авахаар шамдаж байгаа тул өөрсдийнхөө хүчийг өгч, тариаланчдадаа тусалъя гэсэн уриаг гаргаад, ажлын багажаа өөрсдөө хийгээд Төв аймгийн Угтаалцайдам, Цээл сумыг зорьсон гэж ИНЕГ-ын эдийн засгийн зохицуулалтын хэлстийн мэргэжилтэн Х.Бямбацогт Ерөнхийлөгчид ярилаа. Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж, санаачлагаараа тариаланчдад тусалж байгаа залуучуудад талархлаа илэрхийллээ.
Газар тариаланг сэргээн, жижиг дунд үйлдвэрлэлийг хөгжүүлж, ажилгүйдлийг бууруулж, өрхийн амьжиргааг дээшлүүлэхэд сайнаар нөлөөлсөн, тариаланчдын талархлыг хүлээсэн өөр нэг дэмжлэг бол “Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан”-гийн үйл ажиллагаа гэдгийг тариаланчид дуу нэгтэй хэлж байлаа. Энэ санг Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж , Ерөнхий сайд байхдаа санаачлан үйл ажиллагааг нь эхлүүлж байсан юм. Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сангийн Сэлэнгэ аймгийн Сайхан суман дахь салбарын үйл ажиллагаатай танилцах үеэр энэ жилийн тариа , буудай чанар нь сайн байгаа тухай танилцуулж байсан. Тус салбар нь жилд 36 мянган тонн үр тариа авч хадгалах, борлуулах хүчин чадалтай. Үр тарианы тусгай лаборатори, будаа хатаах, цэвэрлэх төхөөрөмж ажилладаг. Энэ жил Атрын 3-р аяны хүрээнд 109 ААН-д үрийн болон товарын буудайг олгож, ААН, иргэдээс хүнсний ба үрийн зориулалтаар 23 мянга орчим тонн буудайг хүлээн авчээ.
Ерөнхийлөгч, Сэлэнгэ аймгийн Баруунбүрэн сумын “Бүрэн эрдэнэ моностой”, Орхон аймгийн Жаргалант сумын “Бүтлийн Ундарга” ХХК-иудын ургац хураалтын байдалтай мөн танилцсан. Мал аж ахуй, газар тариаланг хослуулж байгаа “Бүрэн эрдэнэ моностой” ХХК-ийн хамт олон ч энэ жил төлөвлөсөн ургацаа хурааж авах итгэл найдвартайгаар ажиллаж байна. Эдний ургац өндөр, га-аас дунджаар 25 центнер хурааж авч байна. Монгол Улсын гавъяат агрономич Ш.Мардаан, олон жилийн туршлага дээрээ үндэслэн налсан тариа будааг босгож, аль болох хаягдалгүй хурааж авах багаж хийжээ. “Энэ жил ургац арвин байна. Тарианыхаа бараг 60 хувийг саяхан болж өнгөрсөн цасан шуурганд даруулсан. Гэвч налсан тариагаа босгож хурааж чадлаа. 10 хүрэхгүй хувийн хаягдал гарах байх” гэж тэрээр ярьж байна. Ургац арвин байгаа өөр нэг хамт олон бол “Бүтлийн Ундарга”-ынхан. Эднийх га бүрээс 32-35 центнер улаан буудай авахаар төлөвлөж байна. Монгол Улсын Хөдөлмөрийн баатар Л.Лхагваа “Өнгөрсөн жил га тутмаас 23 центнер улаан буудай авсан. Харин энэ жил бараг 35 хүрч байна. Энэ бол байгаль дэлхийн хишиг гэхээсээ илүүтэй, төрийн нүдээ олсон зөв бодлогын үр шим юм. Тариаланчи бид улс эх орныхоо хэрэгцээг чанар сайтай буудай, хүнсний ногоогоор хангаж байгаадаа баяртай байгаа. Энэ байдлаараа манай улс ирэх жил гэхэд дотоодын хэрэгцээгээ бүрэн хангадаг болно” гэж ярилаа.
Ургац хураалтын байдалтай танилцсаныхаа дараа Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж хэлэхдээ “Сайхан мэдээ очсон газар бүрт минь тосч байна. Энэ жил ургац арвин, тариаланчдын сэтгэл санаа өөдрөг сайхан байна. Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан, өрх дундын техникийн үйлчилгээ гээд төрөөс үзүүлж байгаа дэмжлэг ч үр нөлөөгөө үзүүлж байна. Бид энэ эрчээрээ дотоодын гурил, , хүнсний ногооныхоо хэрэгцээг 100 хувь өөрсдөө хангаж чадна гэсэн манай тариаланчдад байна. Атар газар эзэмшиж, ажил өрнөж байгаа газарт ажилгүйдэл байхгүй болсон байна. Хүмүүс тариа тарьж, үр ашгий нь хүртэж, энэ жил банкны өрөө дараад зогсохгүй, өрхийн хуримтлал бий болгож байгаа тухайгаа баяртай ярьж байна. Энэ бол төр засаг, их хурал, яам, тамгын газар, орон нутгийн удирдлага, тариаланчид гээд бүх шатанд гар нийлж ажилласны үр дүн юм. Иргэндээ анхаарсан бодлого энд харагдаж байна. Энэ л хамгийн чухал юм. Хүмүүс ажилтай, орлоготой байх нь улс хөгжих эхлэл болдог. Одоо бид газар тариалангаа мал аж ахуйтай хослуулах хэрэгтэй байна. Нийт тариаланчиддаа атар газар эзэмшсэний 50 жилийн ойн мэндийг дахин хүргэе” гэлээ.
