Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржид Шадар сайд М.Энхболд, Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд Х.Баттулга, Нийслэлийн Засаг дарга Т.Мөнхбаяр, Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга Ц.Амгаланбаяр нар өнөөдөр мэдээлэл хийлээ.
Бид бусдад туслан уй гашуугаас нь хуваалцахын зэрэгцээ тэндээс сургамж авч өөрсдөө ийм гамшгийн өмнө хэр бэлтгэлтэй байгаагаа ойр ойрхон ярилцаж байх нь чухал юм. Японд явсан аврах баг хэрхэн ажиллаж буй тухай, Засгийн газраас ямар арга хэмжээ авч байгаа талаар Шадар сайд М.Энхболд товч мэдээлэл хийнэ гэж Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж хэлэв.
-Монгол Улсын Засгийн газар Японд газар хөдөлснөөс хойш 2 удаа хуралдаж, ард түмэндээ хандан япончуудад туслах хөдөлгөөн өрнүүлэх уриалга гаргасан. Уриалгын дагуу нилээд бодитой ажлууд хийж, мөнгө хөрөнгө хуримтлагдаад байна. Засгийн газрын хувьд нэг сая долларын тусламж үзүүлэхээр шийдвэрлэсэн. Манай 697 байгууллага, 314 хувь хүнээс нэг тэрбум найман зуун гучин сая орчим төгрөгийн хандив цуглаад байгаа. Нөөцөөс тав орчим тонн дулаан хөнжил голлосон барааг өөрийн зардлаар газар дээр нь хүргэж өгсөн. Мөн Засгийн газар өнгөрсөн долоо хоногт 12 хүний бүрэлдэхүүнтэй аврагч баг илгээж гамшиг болсон газар 1,1 хавтгай дөрвөлжин км талбайд эрлийн ажил хийлээ. Японы Гадаад хэргийн яамнаас манай аврагчдад сайн ажиллалаа гэж талархал илэрхийлсэн. Баг өнөө орой буцаж ирнэ. Монголын иргэний агаарын тээврийнхэн өнгөрсөн хугацаанд 7 удаа нислэг үйлдэж, 1147 хүнийг эргүүлэн авчраад байна. Ирсэн зарим хүний ачаа тээшнээс бага зэрэг цацраг илэрсэн. Хүмүүсээс ямар нэг зүйл одоогоор илрээгүй байна. Цацраг илэрсэн ачаанд холбогдох арга хэмжээ авсан. Мөн улсын хэмжээнд 35 цэгт цацрагийн хэмжилт хийж байгаа. Үүгээр цацраг ердийн түвшинд байна гэж мэдээлсэн.
-Нилээд мөнгө цугларсан юм байна. Түүнийгээ яах гэж байна гэж Ерөнхийлөгч асуулаа. Шадар сайд энэ талаар элчин сайдад нь мэдэгдэж, мөнгийг нь авах уу, эсвэл түрүүчийнх шиг дулаан хөнжил, хувцас авах уу хэмээн асуусан хариу өгнө гэсэн гэлээ.
-Бид ямархуу бэлтгэлтэй байна? Хүмүүсийн анхаарал энэ чиглэлд хандсан үед бид бас холбогдох мэдээллээ хүргэж, бэлтгэл ажлаа сайжруулах хэрэгтэй. Ингээд хотын Засаг дарга, сайд нар товч мэдээлэл хийнэ үү. Нөгөө байшингийн чанар, хэмжилт, стандарт гээд хийх зүйл их байгаа шүү дээ. Судлаачид, эрдэмтдийн хэлж байгаагаар хагарал бий болсон газар хүчтэй хөдлөх бодит магадлал байна. Үүнээс айх биш хүн бүр бэлтгэлтэй байх, болж өгвөл болохоос нь өмнө ард иргэддээ мэдээлчдэг системтэй болох хэрэгтэй юм. Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлөөр энэ асуудлыг дөрвөн удаа хэлэлцлээ. Иргэд, байгууллага мэдээгүй гэж хэлэх эрх байхгүй. Төрийн байгууллагуудын энэ талаар хийж буй ажил эрчимтэй байх ёстой гэж Ерөнхийлөгч хэлэв.
Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлд байдлыг танилцуулсны дараа зөвлөмж гарсан. Түүний дагуу авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ, урьдчилан сэргийлэх ажлыг тодорхойлох Шадар сайдаар ахлуулсан ажлын зөвлөл байгуулахаар Засгийн газар бэлтгэж байна. Онцгой байдлын ерөнхий газар тодорхой ажил хийж байгаа. Холбоо, зарлан мэдээлэх, сургуулиуд дээр хүүхдүүд амиа яаж хамгаалах, бусдад хэрхэн туслах анхны арга хэмжээний талаар олон улсын байгууллагуудтай хамтран сургалт зохион байгуулж, түүний үр дүнд дүгнэлт гарган сургалтын хөтөлбөрт нь оруулахаар ярьж байна. Дунд шатны хөтөлбөрийн хүрээнд Засгийн газар газар хөдлөлтийг тэсвэрлэхгүй орон сууцуудыг хэрхэх асуудлыг шийдэхээр ярилцаж байна гэж Шадар сайд ярилаа.
Бид нэгд хотын барилгуудыг паспортжуулах, бүртгэлжүүлэх ажлыг эхэлж байна. Хоёрт цаашид баригдах барилгуудад аюулгүй байдлын үнэлгээ өгч эхлэхээр тоног төхөөрөмжийн асуудлаа шийдээд байна. Мөн төмөр замын ачааг аюулгүй байдлын үүднээс хотын хоёр захад буулгадаг болгох ажлыг хэрэгжүүлэхээр бэлтгэлээ хийж байна. Хотын далан байгуулах, засах ажлыг төсөвт хөрөнгийг нь суулгасан тул энэ хавартаа дуусгахаар ажиллаж байна гэж Нийслэлийн Засаг дарга Т.Мөнхбаяр хэлэв.
Японы өндөр байшин газар хөдлөлтийг тэсээд үлдэж байна. Энэ бол бас нарийн холхивчтой технологи шүү дээ. Үүнийг манайд нэвтрүүлэхийн тулд барилга барих нэг нөхцөл болгож өгдөг болмоор байна гэж Ерөнхийлөгч зөвлөлөө.
Тайван сууж болохгүй, энэ технологийг нэвтрүүлэх хэрэгтэй. Улаанбаатар хотод яг энэ технологийг нутагшуулж байгаа Суруга Монгол гэж компани байна. Нөгөө нэг асуудал нь цементийн стандарт. Судлаад үзэхэд германы цемент сайн юм. Энэ цемент Японд гэхэд гол стандартын бүтээгдэхүүн болж байна. Төрийн өмчийн хороотой хамтраад энэ стандартын цементийг бий болгох асуудлыг ярьж байгаа гэж Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд Х.Баттулга мэдээлэв.
Иргэдэд хоёр зүйл чухал хэрэгтэй байна. Нэгд иргэн бүр амьдарч буй байшингийнхаа хэдэн баллын газар хөдлөлт даахыг мэддэг байя. Барилга бүрт үнэлгээ хийгээд гадна нь түүнийг нь бичсэн ч болох юм. Хоёрт хүн бүр бэлтгэлтэй байх. Байрандаа тодорхой хэмжээний хүнс нөөцөлсөн, газар хөдөлбөл маш хурдан яаж зайлах, үр хүүхэддээ хэрхэн туслахаа, дээр нь хорогдох байраа мэддэг байх хэрэгтэй. Ер нь хамгийн зохимжтой хорогдох байр гэр юм шиг санагдана. Болбол айл бүр нэг хорогдох гэртээ байвал сайнсан. Наад зах нь ах дүү нарынхаа гэр хороолол дахь байрлалыг мэддэг байх нь чухал. Улаанбаатар хот хаашаа хаяа тэлэхийг тогтоож, тэндээ хорогдох байр байгуулбал ямар вэ. Гай хэлж ирдэггүй, хийсч ирдэг шүү дээ. Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл дөрвөн удаа анхаарууллаа гэж Ерөнхийлөгч хэллээ.
Хорогдох байрны хувьд сургуулиудын спорт заалыг л сонгож байгаа. Японд энэ талаар хэрхэн шийдэж байгааг судлуулж байна хэмээн Баттулга сайд нэмэв. Газар хөдлөх үед хүн бүрт гар утсаар түгшүүрийн дохио ямар ч үггүйгээр өгдөг юм байна. Үүнийг сонсмогц хүмүүс байр байшингаасаа гарах, хорогдох газар орох зэрэг арга хэмжээ авдаг байна хэмээн Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга Ц.Амгаланбаяр бас хэллээ.
Сая цунами болоход Япон хэдэн цагийн өмнө иргэддээ мэдэгдсэний үр дүнд олон хүний амийг аварч чадлаа гэдгийг Ерөнхийлөгч анхааруулаад судлаач Сүхбаатараас хэлэх зүйл байна уу гэж асуув. Тэрээр “Хоёр хагарлыг судалж байна. Хэрэв энэ хоёр холбоотой бол хүчтэй газар хөдлөх магадлалтай” гэв.
Ерөнхийлөгч хэвлэлийнхэнд хандаж ядаж сард нэг удаа ажил ямар түвшинд байгааг тодруулан мэдээлж байхыг хүслээ. Мөн яам, газар, Засгийн газраас байгуулж буй зөвлөл өөр өөрийн чиглэлээр ажлаа эрчимжүүлэхийн зэрэгцээ хийж буй зүйл нь уялдаа холбоотой байх шаардлагатайг Ерөнхийлөгч анхаарууллаа.
